Op donderdag 6 oktober bezocht ik samen met zes andere collega’s het feedbackcongress van Toetsrevolutie. Het congres vond plaats in het bosrijke Gelderse Lunteren. De keynotespeakers waren Renske de Kleijn, Stijn Vanhoof, Geert Speltincx, Dominique Sluijsmans en Hilly Drok. Allemaal zijn zij via onderwijskundig onderzoek en andere mooie initiatieven betrokken bij deze bijeenkomst.
Start van de dag
’s Ochtends carpoolde ik samen met drie collega’s vanuit Brabant naar locatie. Vanwege het drukke verkeer, misten we helaas onze eerste keynote. Gelukkig konden collega’s uit een andere windrichting, en die er wel al waren, de presentatie samenvatten. De tweede keynote werd gegeven door Renske de Kleijn en ging over feedback geven en ontvangen.
De Kleijn, als onderwijskundig onderzoeker verbonden aan het UMCU, pretendeert niet de praktijk door en door te kennen. Echter, met haar diepgravend onderzoek, en ook haar vader als scheikundedocent – en zelfs haar eigen man als muziekdocent – gelooft ze absoluut in verbinding en samen onderwijs maken.
Renske onderscheidt zes problemen per deelgebied van feedbackvaardigheden:
- Vragen (1) Er worden geen vragen gesteld en (2) Er wordt alleen gevraagd of iets ‘goed’ is of niet.
- Ontvangen (1) Wat weet jij ervan? Een defensieve reactie. (2) Emotionele reactie, oftewel de feedback deflecteren.
- Verwerken (1) ‘Accept all changes’, oftewel alles klakkeloos accepteren (2) Er wordt niets met de feedback gedaan.
Alle overige details staan uitgewerkt in één van mijn vorige blogs. Het mooie aan het werk, wat overigens tot stand is gekomen met meerdere onderzoekers, dat het van het abstracte en theoretische helemaal naar het concrete en toepasbare is uitgewerkt; kant-en-klaar, bij wijze van spreken. Voor meer informatie, download je de onderzoekspaper The Westerveld framework for interprofessional feedback dialogues in health professions education (bijv. via EBSCO host).
“Er was bijna geen literatuur over wat wij verwachten van studenten.”
dr. renske de kleijn
Interessante (niet letterlijke) opmerkingen van Renske:
- Er was bijna geen (red. bestaande) literatuur over wat wij verwachten van studenten (Renske de Kleijn over haar bevindingen literatuuronderzoeken)
- Een betere feedbackgeletterdheid begint bij de docent, omdat deze de basis moeten leggen om uit te leggen wat we van studenten verwachten.
Tot slot bevatte haar presentatie een mooi ‘practice what you preach-moment’ waarbij ze de feedback van andere onderwijsonderzoekers deelde met het publiek. Wat ik wel miste, aangezien de basis van haar presentatie deze online video was (die de meesten al hadden gezien), was een interactiemoment met Renske waarbij vragen konden worden gesteld. Verder was alles heel helder.
Workshop AI en Formatief Handelen (Josien Boetje)
Ik was al eerder met Josien in contact geraakt (per mail) omdat haar expertise op het gebied van enerzijds VR en technologie en anderzijds talen mij erg aansprak. Het was een mooie gelegenheid om haar te ontmoeten en om haar te vragen te stellen over zaken zoals creativiteit in het talenonderwijs, haar visie op de toekomst van AI en docentschap.
Duidelijk was in elk geval dat Josien AI bijzonder omarmt, en vaak ook bij processen waarbij juist het formatieve handelen tot winst leidt, waar ik persoonlijk nog wel veel vragen over heb. Ze vertelde eerst in vogelvlucht wat AI inhoudt en hoe het zich verhoudt tot begrippen zoals Machine Learning en Robotics. Dat vond ik persoonlijk verhelderend, hoewel het niet geheel nieuw was voor me.
Daarna gaf ze tal van praktische voorbeelden waarop AI al kan worden ingezet in het onderwijs. Haar pronkstuk was (of leek) in elk geval een AI te zijn die kan reageren op vragen door vragen in te typen. De bot kwam vervolgens vrij snel met suggesties. Als afsluiter was het Josiens idee om praktisch AI-voorbeelden uit te proberen. Zelf zat ik samen in een groepje met een andere docent Engels en nog een onderwijsprofessional. Ondanks de duidelijke opdracht, begon het al snel te dagen bij me dat het inzetten van AI niet de uitdaging is, maar dat het juiste gaat om het maken van de juiste keuze én
Workshop Feedbackprocessen ontwerpen in het Hoger Onderwijs (Richard Kragten & Katja van Zalen.)
De tweede workshop werd gegeven door Richard Kragten en Katja van Zalen, verbonden aan de Hogeschool Amsterdam. In hun workshop stonden een aantal feedbackprocessen centraal, zoals kwaliteitsbesef en peerfeedback. In de ruimte gingen een aantal mapjes rond met daarin werk van uiteenlopende kwaliteit werk. Op basis van dat werk was er een opdracht waarbij de deelnemers aan de tafel aan moesten geven wat ze nog misten aan feedbackaspecten en hoe de context verrijkt kon worden.
Hoewel ik de interactie met andere deelnemers leuk vond, merkte ik wel dat er veel input vanuit jezelf moest komen. Het was jammer dat er relatief weinig inspiratie/input vanuit de workshopleiders kwam. Dat maakte de workshop dus enigszins dubbel. Er was interactie, maar zelf kwam ik niet direct tot nieuwe, allesoverstijgende nieuwe inzichten.
Afronding
Aan het einde van de dag hebben we nog wat genetwerkt met verschillende docenten en onderwijsprofessionals. Na een biertje en een borrelhap, was het tijd om naar huis te gaan. Het was een leerzame dag, waarbij we vooral door in gesprek te gaan met elkaar als collega’s, maar ook door gezamenlijk en individueel nieuwe inzichten op te doen, bruikbare info hebben verzameld om mee terug te nemen naar ons team. Een mooie conclusie die we hadden was dat we in principe op onze school al vrij veel dingen ontwikkelingsgericht doen en met veel aandacht voor feedbackprocessen. De uitdaging is het vooral om de cultuur te veranderen, veiligheid te creëren en ook om onszelf steeds bewuster te worden van feedbackprocessen die continu in ons onderwijs gaande zijn.
overige opbrengst: