Boekrecensie: De Edele Kunst van Not Giving a F*ck

Opgelet: bevat spoilers

Door Jordy Pellemans

Mark Manson is ondernemer, blogger en een digitale nomade. In zijn boek De Edele Kunst van Not Giving a F*ck gaat hij op humoristische en ongezouten wijze los op een aantal sociale verschijnselen in de huidige en ontluikende werkende generaties van nu. Al bij al beschrijft hij dat hij ziet dat we onszelf aangeleerd ongelukkig maken door altijd torenhoge verwachtingen te hebben. Bovendien hebben we het onszelf ‘miserabel’ of ‘slecht’ voelen verdreven tot de taboesferen. We geven te veel om dingen die ons niet gelukkig maken.

Feedback loop from Hell

Manson identificeert in zijn boek een aantal slechte gewoontes waar we allemaal wel bekend mee zijn. Dat doet hij in een vlotte, informele schrijfstijl. Als eerste vertelt hij over de Feedback loop from Hell. Het idee is dat mensen tegenwoordig al gauw in een negatieve denkspiraal belanden. Volgens hem komt dat doordat ze reageren op een negatieve ervaring, en vervolgens weer negatief reageren op die negatieve reactie op die ervaring.

Sociale media

Dat de sociale media hierbij een grote rol spelen, is voor hem klip-en-klaar. Zo lijkt Facebook wel te overstromen met uitsluitend de ‘trotse’ en ‘gelukkige’ momenten die we in ons leven hebben. De Facebookfeed puilt uit met dit soort dingen: vrienden die een nieuw huis hebben gekocht, vakantiefoto’s van die reis naar Thailand, foto’s van een vriendin die afstudeert, zus en zo heeft een nieuwe baan….en ga zo maar door. Onze aandacht wordt chronisch opgeslokt door een eindeloze stroom aan ‘prestaties’ en ‘geluksmomenten’, van anderen. Dit leidt dat ons ego overuren draait om te compenseren. We vergelijken die ogenschijnlijk fantastische en flitsende levens van anderen met ons eigen banale ‘flutleventje’.

Niet zo aanstellen

Je zou kunnen stellen dat je jezelf niet zo aan moet stellen en simpelweg niet jaloers moet zijn op anderen. Maar onbewust vreet en knaagt er iets in de diepten van je geest, namelijk dat je het toch niet zo goed doet als je misschien zou willen.

“Als je je ook maar vijf minuutjes shit voelt, word je gelijk gebombardeerd met 350 foto’s van mensen die van top tot teen gelukkig zijn en een f*cking bijzonder leven leiden, en het is dan onmogelijk niet het idee te krijgen dat er iets mis is met je.” – Mark Manson.

Taboesfeer

Manson laat er in zijn boek geen gras over groeien. Hij stelt direct aan de kaak dat we als westerlingen misschien wel vergeten zijn dat het leven niet altijd leuk is. Het is alsof we collectief vinden dat het leven geen dalen meer mag hebben. Het interessante is dat het laten merken dat je je depri voelt op Facebook, je inderdaad minder vrienden en likes kan opleveren.

Er geen flikker om geven

De ogenschijnlijk simpele oplossing die Manson biedt is in principe al verwerkt in zijn titel. De Engelstalige titel luidt, ‘The Subtle Art of not Giving a F*ck’. De vertaling van de Nederlandstalige editie van het boek is ‘De Edele Kunst van Not Giving a F*ck’. Toch wordt de strekking nog duidelijker voor ons als we ook het laatste stuk mee vertalen: ‘De Edele Kunst van het je Geen Flikker Kunnen Schelen.’ De kern van het boek is dan ook dat we opnieuw moeten leren te accepteren dat het leven niet altijd over rozen gaat.

Paradox van de positieve ervaring

Mansons idee steunt op een aantal andere ideeën en redeneringen, namelijk dat ons streven naar iets positiefs, juist kan leiden tot een negatieve ervaring. Dit komt, volgens Manson, doordat het achtervolgen van onze ambities ons er continu aan herinnert dat we ze (nog) niet bereikt hebben. Oftewel, we zijn ons er continu van bewust dat we imperfect zijn. Omgekeerd geldt ook dat, als we onze negatieve ervaringen accepteren, deze veranderen in positieve ervaringen. De logica hier achter is namelijk dat we dan accepteren dat perfectie een Catch 22 is: per definitie onbereikbaar. Echter, doordat we onszelf accepteren als imperfect, worden we voor ons gevoel perfect.

De Wet van het omgekeerde

Manson vertelt ook over de wetmatigheid waarbij ‘harder werken om iets te bereiken, ons soms juist tegenwerkt’. Hiervoor betrekt hij de Franse psycholoog Émile Coué bij zijn verhaal. Coué gaf ooit eens het voorbeeld van de plank om een hoogte te overbruggen. Leg een plank neer op de twee bakstenen die op de grond liggen en vraag iemand om eroverheen te wandelen. Dit zal doorgaans geen probleem opleveren. Maar, leg diezelfde plank tussen de randen van het dak van twee hoge gebouwen, en diezelfde persoon zal minder enthousiast de plank op stappen. Het vreemde hieraan is dat de handeling, het op de plank stappen en eroverheen lopen, in beide gevallen geen verschil kent in de uitvoering. Onze geest verandert de zaak helaas en roept in de tweede situatie gevoelens van angst op. Manson trekt de vergelijking met het naar de sportschool gaan. Een zware workout doen, kost ons spreekwoordelijk bloed, zweet en tranen. Oké, misschien niet per se bloed, maar toch… Dat negatieve leidt echter naar iets positiefs, namelijk een goede gezondheid, spieren, en zelfvertrouwen.

Conclusie

Manson beschrijft vanuit zijn achtergrond als ondernemer en blogger bepaalde principes die bij de meeste mensen ongetwijfeld een gevoelige snaar raken. De wijze van schrijven lijkt in eerste instantie iets te populair en schrikt sommige lezers daarom misschien af. Echter, de inhoud en waarheid van wat hij schrijft, zijn als lezer niet te ontkennen.